ಹಲ್ಮಿಡಿ ಶಾಸನ ವಿವರಣೆ pdf

ಹಲ್ಮಿಡಿ ಶಾಸನವು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಬಹುಮುಖ್ಯ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಈ ಶಾಸನವು ಕೇವಲ ಶಿಲಾಶಾಸನವಲ್ಲ ಅದು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯ ಪ್ರಾಚೀನತೆಯ ಸಜೀವ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿದೆ. ಹಲ್ಮಿಡಿ ಶಾಸನವು ಶ್ರವಣಬೆಳಗೊಳದ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿರುವ ಹಲ್ಮಿಡಿ ಎಂಬ ಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ಪತ್ತೆಯಾದ್ದರಿಂದ ಇದೇ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ.

ಈ ಶಾಸನವು ಸುಮಾರು ಕ್ರಿ.ಶ. 450ರಿಂದ 500ರ ಅವಧಿಗೆ ಸೇರಿದದ್ದೆಂದು ತಜ್ಞರು ಅಂದಾಜು ಹಾಕಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಕಾಲವನ್ನು ಗಂಗ ವಂಶದ ಆರಂಭಿಕ ಆಡಳಿತದ ಕಾಲ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಹಲ್ಮಿಡಿ ಶಾಸನವು ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯ ಕನ್ನಡ ಲಿಪಿಯೊಂದರಲ್ಲಿ ಬರೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದು, ಅದನ್ನು ಪುರಾತತ್ವ ಇಲಾಖೆಯು ಅತ್ಯಂತ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಸಂರಕ್ಷಿಸಿದೆ. ಈ ಶಾಸನವು ಸ್ತಂಭದ ಮೇಲೆ ಲಿಪಿಬದ್ಧವಾಗಿದ್ದು, ಎರಡು ಸಾಲುಗಳಲ್ಲಿ ಇಳಹಾಕಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ.

ಈ ಶಾಸನದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಮಾತುಗಳು ಬಹು ಶುದ್ಧ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿದ್ದು, ಸಂಸ್ಕೃತದ ಪ್ರಭಾವ ಬಹಳ ಕಡಿಮೆ ಇದೆ. ಇದು ಆ ಕಾಲದ ಜನರು ನಿಜವಾಗಿಯೂ ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಬಲ್ಯ ಹೊಂದಿದ್ದರೆಂಬುದನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಶಾಸನದಲ್ಲಿ ಶ್ರೀ ಎಂಬ ಪದದಿಂದ ಆರಂಭವಾಗಿದ್ದು, ರಾಜನಿಗೆ ಸ್ತುತಿ ಸಲ್ಲಿಸಿ ನಂತರ ಕೆಲವು ಆದೇಶಗಳು, ನಿಯಮಗಳು ಅಥವಾ ಘೋಷಣೆಗಳು ಉಲ್ಲೇಖಗೊಂಡಿವೆ. ಈ ಶಾಸನವು ಆ ಕಾಲದ ರಾಜಕೀಯ ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳನ್ನೂ ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸುತ್ತದೆ.

ಹಲ್ಮಿಡಿ ಶಾಸನವು ಕೇವಲ ಭಾಷಾ ದಾಖಲೆ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಅದು ಆ ಕಾಲದ ಸಮಾಜದ ಸ್ಥಿತಿಗತಿಯನ್ನೂ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಶಾಸನದ ಪಠ್ಯದಲ್ಲಿ ಬಳಸಿರುವ ಪದಗಳು, ಲಿಪಿಯ ರಚನೆ ಹಾಗೂ ಭಾಷೆಯ ಶೈಲಿ ಇವೆಲ್ಲವು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯ ಆರಂಭಿಕ ರೂಪಗಳ ಬಗೆಗೆ ವಿವರ ನೀಡುತ್ತವೆ.

ಈ ಶಾಸನವು 1836ನೇ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಪತ್ತೆಯಾಯಿತು. ನಂತರ ಶಾಸನವನ್ನು ಸ್ವಚ್ಛಗೊಳಿಸಿ, ಅದರ ಅಕ್ಷರಗಳು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಓದಲಾದ ನಂತರ ಅದು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯ ಮೊದಲ ಶಾಸನವೆಂದು ತಜ್ಞರೊಬ್ಬರು ಗುರುತಿಸಿದರು. ಶಾಸನವು ಲಿಪಿಬದ್ಧವಾಗಿರುವ ಶೈಲಿ ನೋಡಿದಾಗ ಅದು ಬ್ರಾಹ್ಮಿ ಲಿಪಿಯಲ್ಲಿದೆ ಎಂದು ಊಹಿಸಲಾಗಿದೆ, ಆದರೆ ಅದು ಕನ್ನಡ ಲಿಪಿಯ ಪ್ರಾರಂಭಿಕ ರೂಪವಾಗಿದೆ.

ಈ ಶಾಸನದಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖವಾದ ರಾಜನ ಹೆಸರನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲಾಗಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಈ ರಾಜನು ಗಂಗ ವಂಶದ ಪ್ರಾರಂಭಿಕ ರಾಜರಾಗಿರಬಹುದು ಎಂಬ ಊಹೆ ಇದೆ. ಈ ಶಾಸನದಿಂದ ಆ ಕಾಲದ ರಾಜಕೀಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಕುರಿತು ಕೆಲವು ವಿಚಾರಗಳು ಲಭ್ಯವಾಗುತ್ತವೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಆಡಳಿತ ವ್ಯವಸ್ಥೆ, ಗ್ರಾಮ ಅಥವಾ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಹೆಸರನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುವ ರೀತಿ, ಧಾರ್ಮಿಕ ನಿಯಮಗಳು ಹಾಗೂ ದಾನಧರ್ಮಗಳ ನಿಯಮಗಳು ಈ ಶಾಸನದ ವಿಷಯವಾಗಿವೆ.

ಇದು ಕೇವಲ ಒಂದು ಶಾಸನವಲ್ಲದೆ, ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯ ಹೆಮ್ಮೆಗೂ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ಲಿಪಿಯ ಶೈಲಿ ಹಾಗೂ ಶಬ್ದಬಳಕೆ ಆ ಭಾಷೆಯ ಸಮೃದ್ಧತೆಯ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿವೆ. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಇಂದಿನ ಪಠ್ಯಪುಸ್ತಕಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಶಾಸನದ ವಿವರಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಇಂದಿನ ಕನ್ನಡ ಅಕ್ಷರಶೈಲಿ, ವ್ಯಾಕರಣ, ಭಾಷಾ ಪ್ರಚಲನೆಗಳು ಎಲ್ಲವೂ ಈ ಪ್ರಾಚೀನ ದಾಖಲೆಯೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿವೆ. ಈ ಶಾಸನವು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯ ಬೃಹತ್ ಇತಿಹಾಸದ ಒಂದು ಕಿರುನಿಲುವಾಗಿದೆ. ಇದರಿಂದ ನಾವು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಬಲ್ಲ ಅಂಶವೆಂದರೆ, ಭಾಷೆ ಮತ್ತು ಲಿಪಿ ಎಂದರೆ ಕಾಲಕ್ರಮವಾಗಿ ರೂಪುಗೊಳ್ಳುವ ಜೀವಂತ ವ್ಯವಸ್ಥೆ. ಹಲ್ಮಿಡಿ ಶಾಸನವು ಆ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಆರಂಭಿಕ ಹೆಜ್ಜೆಯಾಗಿದೆ.

ಈ ಶಾಸನವನ್ನು ನೋಡುವುದರಿಂದ ನಾವು ಆ ಕಾಲದ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ನಂಬಿಕೆಯಾದ ಧರ್ಮ, ಆಚಾರ, ಸಂಪ್ರದಾಯ, ಭಾಷಾ ಬಳಕೆ, ಅಧಿಕಾರ ವ್ಯವಸ್ಥೆ, ಶಿಕ್ಷಣ ಪದ್ಧತಿ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸಬಹುದು. ಶಾಸನದಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಪೌರಾಣಿಕ ಪದಗಳು ಮತ್ತು ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಶಬ್ದಗಳ ಬಳಕೆ ಇಲ್ಲದೆ ಸರಳ ಕನ್ನಡ ಬಳಕೆಯಾಗಿರುವುದು ಗಮನಾರ್ಹ.

ಈ ಶಾಸನದ ಮೂಲ ಪ್ರತಿಯನ್ನು ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಇಲಾಖೆ ಮತ್ತು ಪುರಾತತ್ವ ಇಲಾಖೆಯಲ್ಲಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸಲಾಗಿದೆ. ಹಾಸನ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಹಲ್ಮಿಡಿ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಶಾಸನದ ನಕಲು ಪ್ರತಿಯನ್ನು ಹಾಕಲಾಗಿದೆ, ಅಲ್ಲದೇ ಶಾಸನದ ಮಹತ್ವದ ಬಗ್ಗೆ ಅರಿವು ಮೂಡಿಸಲು ಸ್ಥಳೀಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿವರ್ಷ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು ನಡೆಯುತ್ತವೆ. ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯ ಪ್ರಾಚೀನತೆಗೆ ಈ ಶಾಸನ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿರುವುದರಿಂದ, ಹಲ್ಮಿಡಿ ಹಳ್ಳಿ ಈಗ ಭಾಷಾ ಪ್ರೇಮಿಗಳ ತೀರ್ಥಕ್ಷೇತ್ರವಂತೆ ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ.

ಇಂತಹ ಮಹತ್ವಪೂರ್ಣ ಶಾಸನವನ್ನು ಉಳಿಸಿ ಬೆಳೆಸುವುದು ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಕನ್ನಡಿಗನ ಕರ್ತವ್ಯವಾಗಿದೆ. ಇತಿಹಾಸವನ್ನೂ, ಭಾಷೆಯ ಪಾರಂಪರ್ಯವನ್ನೂ ಉಳಿಸಿ ಮುಂದಿನ ತಲೆಮಾರಿಗೆ ಪಾಠವಾಗಿಸಲು ಹಲ್ಮಿಡಿ ಶಾಸನವು ನಿದರ್ಶನವಾಗಿದೆ. ಇದು ಕೇವಲ ಒಂದು ಶಿಲಾಶಾಸನವಲ್ಲ, ಇದು ಕನ್ನಡದ ಎದೆಯ ಮೇಲೆ ಅಚ್ಚಾಗಿ ಬರೆದಿರುವ ಒಂದು ಸ್ಮಾರಕವಾಗಿದೆ.

ಹಲ್ಮಿಡಿ ಶಾಸನವು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯ ಮೊದಲ ದಾಖಲಾತಿಯಾಗಿದ್ದು, ಇದು ಭಾಷೆಯ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಅಧ್ಯಯನಕ್ಕೆ ಬಹುಮುಖ್ಯ ಪಾಠವಾಗಿದೆ. ಇದು ನಮ್ಮ ಭಾಷಾ, ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ, ರಾಜಕೀಯ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಇತಿಹಾಸಕ್ಕೆ ದೀಪದಂತೆ ಬೆಳಕು ಚೆಲ್ಲುತ್ತದೆ. ಇಂತಹ ಶಾಸನಗಳು ಕನ್ನಡದ ನಾಡು-ನುಡಿಯ ಘನತೆಯನ್ನು ಜಗತ್ತಿಗೆ ಪರಿಚಯಿಸುವ ಜ್ಞಾನಧಾರೆಗಳಾಗಿವೆ.